TÌNH HÌNH NƯỚC MỸ HIỆN TẠI TRONG ĐẠI DỊCH

Theo những số liệu thông kê mới nhất, Mỹ hiện đang là quốc gia chịu ảnh hưởng từ đại dịch Covid 19 đứng đầu thế giới. Với khoảng 6 triệu người nhiễm Covid 19 và hơn 180 nghìn người đã tử vong..   
Nền kinh tế bị hệ lụy nặng nề: 427 doanh nghiệp ở Mỹ đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản trong nửa đầu năm 2020 ( Trích dẫn số liệu của tổ chức dịch vụ pháp lý Epiq, tờ Financial Times ). Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp luôn mức cao: 16,1 triệu đơn tính đến ngày 25/7/2020.
Với áp lực phục hồi nền kinh tế  và lao động trong nước, chính phủ Mỹ buộc phải đưa ra các chính sách mới, cụ thể là tổng thống Donald Trump đã ký và ban hành các sắc lệnh tạm dừng cấp thị thực lao động và thẻ xanh bên ngoài lãnh thổ nước Mỹ.
 
VÌ SAO ÔNG DONALD TRUMP QUYẾT ĐỊNH BAN HÀNH SẮC LỆNH NÀY

Nhằm mục đích phục hồi nền kinh tế trong nước Mỹ.
Giảm thiểu ảnh hưởng của lao động nước ngoài lên thị trường lao động trong nước Mỹ, giúp cho người dân Mỹ sẽ có việc làm, giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp.
Hạn chế nhập cư là một trong những cam kết của tổng thống Donald Trump trong chiến dịch tranh cử Tổng thống năm 2016. Bởi vậy, khi ký và ban hành sắc lệnh này cũng phần nào thể hiện sự nhất quán từ ông Trump trong chính sách nhập cư của mình.

NỘI DUNG CHÍNH CỦA SẮC LỆNH

• Vào ngày 22/4/2020: Tổng thống Donald Trump ban hành sắc lệnh là tạm ngưng cấp visa cho thẻ xanh thường trú áp dụng cho ứng viên bên ngoài nước Mỹ.  Hiệu lực của sắc lệnh này kéo dài trong 60 ngày.
• Vào ngày 22/6/2020: Ông Trump ký tiếp sắc lệnh ngừng cấp thị thực lao động và gia hạn sắc lệnh ngừng cấp thẻ xanh thường trú áp dụng đến hết ngày 31/12/ 2020 cho tất cả những cá nhân hiện đang ở bên ngoài nước Mỹ.  

Những diện thị thực lao động bị đóng bao gồm:

• Visa H-1B: Loại visa được cấp cho lao động tay nghề cao, thường là trong lĩnh vực công nghệ.
• Visa H-2B: Visa dành cho người lao động trong lĩnh vực phi nông nghiệp theo mùa vụ.
• Visa J-1: Visa cho lao động trong lĩnh vực trao đổi văn hóa
• Visa L-1: Visa cho quản lý và nhân sự then chốt trong các tập đoàn đa quốc gia.

TÁC ĐỘNG CỦA SẮC LỆNH

a.     Đối với nền kinh tế Mỹ:
Nhìn vào mặt tích cực, sắc lệnh sẽ giúp cho người dân Mỹ có việc làm nhiều hơn, họ không cần cạnh tranh với lực lượng lao động nước ngoài. Từ đó giảm tỷ lệ thất nghiệp và khiến kinh tế trở nên ổn định hơn.
Tuy nhiên, một số ý kiến trái chiều khác coi đây lại là việc ngăn kinh tế phục hồi. Bởi lẽ sắc lệnh này ngăn người lao động có trình độ chuyên môn cao (diện visa H-1B) đến và cống hiến cho đất nước Mỹ.

b.    Tác động lên các doanh nghiệp Mỹ:
Nhiều ông lớn trong làng công nghệ như Amazon, Facebook, Google … chỉ ra rằng việc thu hút và chào đón những nhân tài hàng đầu thế giới đến Mỹ lúc này sẽ rất quan trọng, tạo điều kiện để họ góp phần vực dậy kinh tế của doanh nghiệp nói riêng và đất nước Mỹ nói chung.

c.     Tác động lên người dân Mỹ:
Ước tính với sắc lệnh này thì khoảng 525 nghìn người lao động Mỹ sẽ có việc làm và sớm đưa tình trạng thất nghiệp tại Mỹ giảm tải xuống.
 
d.    Tác động lên người nước ngoài:
Những người lao động muốn nhập cư Mỹ là đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sắc lệnh này. Mặc dù họ có trình độ và kỹ năng cao nhưng cơ hội đến hay ở lại Mỹ đều đang trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Sinh viên theo các chương trình trao đổi giáo dục giữa VN – Mỹ (thuộc diện visa J-1) cũng chịu tác động lớn từ sắc lệnh mới này. Họ không thể đến Mỹ cho tới tận cuối năm 2020 và phải chờ đợi những sắc lệnh tiếp theo từ phía chính phủ.
 
PHẢN ỨNG XUNG QUANH SẮC LỆNH

-        Phe ủng hộ: Từ những người ủng hộ các chính sách chống nhập cư của tổng thống D. Trump. Họ cho rằng sắc lệnh lần này sẽ ngăn chặn được số lượng lớn người di cư, lao động nước ngoài hay kể cả những đối tượng có mục đích tị nạn. Bảo đảm được việc làm cho người dân Mỹ, giảm thiểu số lượng người thất nghiệp và tiền trợ cấp cho Chính phủ.
Bà Jessica Vaughan, giám đốc chính sách tại Trung tâm Nghiên cứu Nhập cư nói: "ngừng cấp thị thực lao động sẽ tác động tích cực tới quy mô thị trường lao động theo hướng có lợi cho người Mỹ"
-        Phe phản đối: những ý kiến phản đối gay gắt phần lớn là ở các doanh nghiệp, nhất là từ các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực công nghệ như Apple, Microsoft, Amazon, Facebook. Google, Twitter … Vì chính các doanh nghiệp này bị mất một số lượng lao động tay nghề cao từ nguồn lao động nước ngoài ( visa H-1B). Họ đưa ra quan điểm rằng những hạn chế về cấp thị thực cho lao động người nước ngoài sẽ ảnh hưởng đáng kể đến khả năng phục hồi của kinh tế Mỹ sau đại dịch:
·       Sundar Pichai – CEO của tập đoàn Google, nói: "Nhập cư đóng góp lớn cho thành công của kinh tế Mỹ, khiến nó đứng đầu thế giới về công nghệ, cũng như khiến Google có ngày hôm nay"; “ chúng tôi thất vọng vì tuyên bố của tổng thống, chúng tôi sẽ tiếp tục đứng về phía người nhập cư và mở rộng cơ hội cho tất cả”.
·       Jessica Herrera-Flanigan - phó chủ tịch Twitter cho rằng: “ lệnh cấm làm suy yếu tài sản kinh tế lớn nhất của Mỹ, đó là sự đa dạng. Người dân khắp thế giới đến để gia nhập lực lượng lao động Mỹ, đóng thuế đóng góp cho khả năng cạnh tranh toàn cầu của chúng ta trên trường quốc tế".

BƯỚC ĐI TIẾP THEO CỦA TRUMP

Nếu những sắc lệnh này của tổng thống Donald Trump mang lại hiệu quả tích cực cho nền kinh tế và người dân Mỹ; và nếu như ông tái đắc cử tổng thống trong lần bầu cử sắp tới thì rất có khả năng chính quyền Tổng thống D. Trump sẽ siết chặt hơn nữa chính sách về vấn đề nhập cư. Việc lấy thẻ xanh thường trú Mỹ sẽ càng trở nên khó khăn hơn.